Adam Nowotny jest postacią, której życie i kariera są przykładem zaangażowania w polski wymiar sprawiedliwości. Urodził się w 1901 roku w Nowym Targu, a swoje dni zakończył w 1949 roku w Brighton.
W trakcie swojej kariery zawodowej zdobył tytuł doktora prawa, co podkreśla jego akademickie osiągnięcia. Pełnił funkcję prokuratora, zarówno w Sądzie Apelacyjnym w Katowicach, jak i w Sądzie Najwyższym II Rzeczypospolitej Polskiej, co świadczy o jego znaczącej roli w systemie prawnym tamtego okresu.
Życiorys
Adam Nowotny przyszedł na świat w 1901 roku w Nowym Targu, jako syn Kazimierza Nowotnego, adwokata oraz właściciela ziemskiego, i Matyldy Nowotnej z domu Mrowec. Był czwartym dzieckiem z sześciorga rodzeństwa. Jego starszymi braćmi i siostrami byli: Stanisław Nowotny (1895–1942), który był inżynierem chemikiem, legionista oraz kawalerem Orderu Virtuti Militari; Bogumiła Nowotny; oraz Anna Nowotny-Mieczyńska (1899–1982), znana profesor biochemii w Instytucie Uprawy i Nawożenia Gleby w Puławach. Młodsze rodzeństwo to: Franciszek Nowotny (1904–1972), profesor biochemii na Wyższej Szkole Rolniczej w Krakowie oraz Maria Nowotny.
Ukończył szkołę powszechną w Nowym Targu, a w 1919 roku zdobył świadectwo dojrzałości w Gimnazyum, które dzisiaj nosi nazwę I LO. Następnie kontynuował naukę na wydziale prawa w Krakowie, gdzie w 1924 roku obronił doktorat z prawa. Po ukończeniu studiów odbył aplikację sędziowską w Krakowie, a w 1928 roku został mianowany podprokuratorem Sądu Okręgowego w Chorzowie, a niedługo potem, 31 maja tego samego roku, objął tę samą funkcję w Sądzie Okręgowym w Katowicach.
W 1930 roku awansował na stanowisko wiceprokuratora Sądu Okręgowego. W tej roli, w latach 1931-1934, zajmował się prowadzeniem spraw politycznych oraz spraw o szczególnym znaczeniu. W 1934 roku został wiceprokuratorem Sądu Apelacyjnego w Katowicach, a dwa lata później, w 1936 roku, ustanowiono go zastępcą prokuratora tego sądu. Po śmierci dr. Mariana Tokarskiego, prokuratora Sądu Apelacyjnego, Minister Sprawiedliwości powierzył mu pełnienie obowiązków Prokuratora tego Sądu, które wykonywał od 12 stycznia do 13 maja 1938 roku.
W ramach swoich obowiązków, jako wiceprokurator, brał udział w wielu procesach przeciwko szpiegom niemieckim. Wśród tych spraw znalazł się słynny proces Jana Glodnego, który przewodził grupie Jugendgruppebeim Volksbund. Ta organizacja zajmowała się m.in. szkoleniem oraz patrolowaniem, a także tworzeniem list gończych, które były wykorzystywane przez Gestapo w celu likwidacji Polaków. Dr Adam Nowotny znalazł się na tej brutalnej liście.
W 1939 roku stanowisko prokuratora Sądu Najwyższego w Warszawie stało się jego kolejnym powołaniem. Poza granicami kraju zatrudniony był w rządzie RP na uchodźstwie. Uczestniczył w pracach komisji prawników, którą powołał minister sprawiedliwości, prof. Wacław Komarnicki, aby zbadać przyczyny katastrofy na Gibraltarze, w której zginął generał Władysław Sikorski. Na czele komisji stał prof. Tadeusz Cyprian, a w jej skład weszli dr Adam Nowotny oraz mgr Jerzy Jaczynowski.
Adam Nowotny zmarł 26 czerwca 1949 roku w Brighton, na południu Anglii, pozostawiając po sobie szerokie ślady w polskim wymiarze sprawiedliwości i historii prawa.
Przypisy
- a b Tadeusz Pietrykowski: Sądownictwo Polskie na Śląsku 1922–1937. Katowice: Oddział Śląskiego Zrzeszenia Sędziów i Prokuratorów R.P., 1939, s. 26. [dostęp 04.11.2020 r.]
- Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości Nr 16 z 16.08.1928 r. Ruch służbowy w sądownictwie, s. 303.
- M.P. z 1933 r. nr 259, poz. 278 „za zasługi na polu organizacji i administracji sądownictwa”.
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Leopold Trepper | Wojciech Łukasz | Jerzy Borszewski | Krzysztof OlkowiczOceń: Adam Nowotny (prawnik)