Józef Szewczyk, który przyszedł na świat 19 marca 1931 roku w Nowym Targu, to postać, która zapisała się w historii jako generał brygady Wojska Polskiego.
W swoim życiu zawodowym odgrywał kluczowe role, pełniąc funkcje takie jak Naczelny Prokurator Wojskowy w latach 1975-1984. Dodatkowo, od 1975 do 1987 roku był równocześnie zastępcą Prokuratora Generalnego PRL.
Jego wkład w armię oraz system prawny w Polsce miał znaczący wpływ na wiele aspektów funkcjonowania instytucji wojskowych w tym okresie.
Józef Szewczyk zmarł 10 maja 2022 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie ślad w polskich dziejach.
Życiorys
Józef Szewczyk spędził swoje dzieciństwo w Zakopanem, a od 1936 roku w Rabce. Historię jego życia naznaczoną są dramatycznymi wydarzeniami, które miały miejsce podczas II wojny światowej, kiedy to jako 13-latek został schwytany podczas łapanki i zmuszony do pracy przymusowej w Niemczech. Po zakończeniu wojny kontynuował naukę w szkole średniej, gdzie założył koło Organizacji Młodzieżowej Towarzystwa Uniwersytetu Robotniczego.
Wkrótce został członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), a od grudnia 1948 roku przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W 1949 roku, z zapałem wstąpił do Ludowego Wojska Polskiego i rozpoczął kształcenie w Oficerskiej Szkole Politycznej w Łodzi. 12 października 1950 roku, po ukończeniu tej instytucji, uzyskał awans na stopień podporucznika w korpusie oficerów politycznych. Niedługo potem został wyznaczony na zastępcę dowódcy kompanii ds. politycznych w samodzielnym batalionie saperów Marynarki Wojennej w Helu.
W kolejnych latach jego kariera nabrała tempa. W latach 1951–1953 pełnił rolę instruktora młodzieżowego, a następnie sekretarza organizacji partyjnej PZPR w Dywizjonie Ścigaczy i Kutrów Torpedowych w Gdyni-Oksywiu, gdzie od 1952 roku miał stopień porucznika marynarki. W 1953 roku rozpoczął studia na Fakultecie Prawniczym Akademii Wojskowo-Politycznej im. F. Dzierżyńskiego w Warszawie, a już w 1955 roku awansował na kapitana marynarki. Po zakończeniu edukacji, rozpoczął pracę w wojskowych organach ścigania jako podprokurator w Prokuraturze Marynarki Wojennej w Gdyni.
Józef Szewczyk ukończył studia magisterskie na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego w 1958 roku i służył w Marynarce Wojennej do 1967 roku, pełniąc m.in. funkcję wiceprokuratora Marynarki Wojennej. Po 1967 roku objął stanowisko szefa Wojskowej Prokuratury Garnizonowej w Olsztynie. Od marca 1972 roku, Józef Szewczyk był szefem Oddziału Prokuratorskiej Kontroli Przestrzegania Prawa w Naczelnej Prokuraturze Wojskowej w Warszawie. W 1974 roku, przez krótki czas pełnił obowiązki szefa Prokuratury Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu.
Ukończył również studia podyplomowe w Akademii Sztabu Generalnego WP. Od kwietnia 1975 do kwietnia 1984 roku pełnił funkcję Naczelnego Prokuratora Wojskowego, a równocześnie (1975-1987) był zastępcą Prokuratora Generalnego PRL. W 1977 roku ukończył studia podyplomowe w Moskwie. 5 października 1978 roku Rada Państwa PRL nadała mu stopień generała brygady, a nominację wręczył mu w Belwederze 11 października 1978 roku przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński.
W maju 1984 roku został urlopowany z wojska na czas dalszego pełnienia obowiązków w roli zastępcy Prokuratora Generalnego PRL (do listopada 1987), a w tym czasie kierował działem cywilnym i kontrolno-profilaktycznym prokuratury powszechnej, występując przed Sądem Najwyższym oraz Naczelnym Sądem Administracyjnym. W maju 1988 roku objął stanowisko głównego specjalisty w Kierownictwie Sztabu Generalnego WP. W grudniu 1991 roku pożegnany przez szefa Sztabu Generalnego WP gen. dyw. Zdzisława Stelmaszuka, przeszedł w stan spoczynku 10 stycznia 1992 roku, osiągając ustawową granicę wieku.
Józef Szewczyk brał również aktywny udział w działaniach społecznych. W latach 1987–1994 pełnił społeczną funkcję przewodniczącego Rady Naczelnej, a następnie prezesa Zarządu Głównego Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego.
Awanse
Podczas swojej długotrwałej kariery w Ludowym Wojsku Polskim, Józef Szewczyk osiągał różne stopnie wojskowe, które ilustrują jego rozwój zawodowy.
- 1940 – podporucznik,
- 1952 – porucznik marynarki,
- 1955 – kapitan marynarki,
- 1960 – komandor podporucznik,
- 1968 – podpułkownik,
- 1974 – pułkownik,
- 1978 – generał brygady.
Ordery i odznaczenia
Generał Józef Szewczyk był zasłużonym wojskowym, który zdobył wiele prestiżowych odznaczeń w uznaniu jego służby i poświęcenia dla kraju.
Wśród jego nagród można wymienić:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Złoty Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny,
- Złoty Medal za zasługi dla obronności kraju,
- wiele medali resortowych oraz zagranicznych.
Życie prywatne
Generał Józef Szewczyk był synem Karola, który pracował jako robotnik budowlany oraz był żołnierzem w wrześniu 1939 roku. Karol do roku 1945 pozostawał w niewoli niemieckiej. Jego matka, Maria, nosiła nazwisko Pomykacz.
W okresie swojego życia mieszkał w Warszawie. Był żonaty i miał żonę o imieniu Irena, z którą doczekał się jednej córki.
Przypisy
- Józef Szewczyk, Warszawa, 21.05.2022 r. [dostęp 23.04.2024 r.]
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. IV: S-Ż, Toruń 2010, s. 45-47
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jakub Pajerski | Stefan Chmura | Leopold Gebel | Adam Mularz | Kazimierz Kominkowski | Tadeusz Morawa | Stanisław Nowotny | Maria Pajerska | Janusz Nosek | Stanisław KwapniewskiOceń: Józef Szewczyk (generał)